ანტონენ არტო

science is his only true love.














ეს მისი ცნობილი გამონათქვამებია..
და მაინც:ყოველივე დაწერილი მძღნერია
All true language is incomprehensible, like the chatter of a beggar's teeth.
Antonin Artaud

Don't tire yourself more than need be, even at the price of founding a culture on the fatigue of your bones.
Antonin Artaud

Hell is of this world and there are men who are unhappy escapees from hell, escapees destined ETERNALLY to reenact their escape.
Antonin Artaud

I myself spent nine years in an insane asylum and I never had the obsession of suicide, but I know that each conversation with a psychiatrist, every morning at the time of his visit, made me want to hang myself, realizing that I would not be able to cut his throat.
Antonin Artaud

It is not opium which makes me work but its absence, and in order for me to feel its absence it must from time to time be present.
Antonin Artaud

Never tire yourself more than necessary, even if you have to found a culture on the fatigue of your bones.
Antonin Artaud

No one has ever written, painted, sculpted, modeled, built, or invented except literally to get out of hell.
Antonin Artaud

So long as we have failed to eliminate any of the causes of human despair, we do not have the right to try to eliminate those means by which man tries to cleanse himself of despair.
Antonin Artaud

There is in every madman a misunderstood genius whose idea, shining in his head, frightened people, and for whom delirium was the only solution to the strangulation that life had prepared for him.
Antonin Artaud

Those who live, live off the dead.
Antonin Artaud

We must wash literature off ourselves. We want to be men above all, to be human.
Antonin Artaud

When we speak the word "life," it must be understood we are not referring to life as we know it from its surface of fact, but to that fragile, fluctuating center which forms never reach.
Antonin Artaud

Written poetry is worth reading once, and then should be destroyed. Let the dead poets make way for others.
Antonin Artaud


MANIFESTO IN A CLEAR LANGUAGE


If I believe neither in Evil nor in Good, if I feel such a strong inclination to destroy, if there is nothing in the order of principles to which I can reasonably accede, the underlying reason is in my flesh.

I destroy because for me everything that proceeds from reason is untrustworthy.I believe only in the evidence of what stirs my marrow, not in the evidence of what addresses itself to my reason. I have found levels in the realm of the nerve.

I now feel capable of evaluating the evidence. There is for me an evidence in the realm of pure flesh which has nothing to do with the evidence of reason. The eternal conflict between reason and the heart is decided in my very flesh, but in my flesh irrigated by nerves. In the realm of the affective imponderable, the image provided by my nerves takes the form of the highest intellectuality, which I refuse to strip of its quality of intellectuality. And so it is that I watch the formation of a concept which carries within it the actual fulguration of things, a concept which arrives upon me with a sound of creation. No image satisfies me unless it is at the same time Knowledge, unless it carries with it its substance as well as its lucidity. My mind, exausted by discursive reason, wants to be caught up in the wheels of a new, an absolute gravitation. For me it is like a supreme reorganization in which only the laws of illogic participate, and in which there triumphs the discovery of a new Meaning. This Meaning which has been lost in the disorder of drugs and which presents the appearance of a profound intelligence to the contradictory phantasms of the sleep. This Meaning is a victory of the mind over itself, and although it is irreducible by reason, it exists, but only inside the mind. It is order, it is intelligence, it is the signification of chaos. But it does not accept this chaos as such, it interprets it, and because it interprets it, it loses it. It is the logic of illogic. And this is all one can say. My lucid unreason is not afraid of chaos.

I renounce nothing of that which is the Mind. I want only to transport my mind elsewhere with its laws and organs. I do not surrender myself to the sexual mechanism of the mind, but on the contrary within this mechanism I seek to isolate those discoveries which lucid reason does not provide. I surrender to the fever of dreams, but only in order to derive from them new laws. I seek multiplication, subtlety, the intellectual eye in delirium, not rash vaticination. There is a knife which I do not forget.

But it is a knife which is halfway into dreams, which I keep inside myself, which I do not allow to come to the frontier of the lucid senses.

That which belongs to the realm of the image is irreducible by reason and must remain within the image or be annihilated.

Nevertheless, there is a reason in images, there are images which are clearer in the world of image-filled vitality.

There is in the immediate teeming of the mind a multiform and dazzling insinuation of animals. This insensible and thinking dust is organized according to laws which it derives from within itself, outside the domain of clear reason or of thwarted consciousness or reason.

In the exalted realm of images, illusion properly speaking, or material error, does not exist, much less the illusion of knowledge: but this is all the more reason why the meaning of a new knowledge can and must descend into the reality of life.

The truth of life lies in the impulsiveness of matter. The mind of man has been poisoned by concepts. Do not ask him to be content, ask him only to be calm, to believe that he has found his place. But only the madman is really calm.

ესაც ქართულად ნათარგმნი მისი შრომები...

უნდა გითხრათ, რომ მე გავემართე ტარაჰუმარას ინდიელებთან, არა იესო ქრისტეს, არამედ საკუთარი თავის საძებნელად. ბატონი ანტონენ არტოსი, დაბადებულის 1986 წლის 4 სექტემერს, მარსელში, ჟარდენ-დე-პლანტას ქუჩაზე, 4 ნომერ სახლში. მე გავემართე მექსიკის მთებში, მხოლოდ იმისთვის რომ საბოლოოდ გავნთავისუფლებულიყავი იესო ქრისტესგან. ისევე როგორც ვვარაუდობ ტიბეტში წასვლას, რომ საბოლოოდ განვთავისუფლდე მამა ღმერთისა და სულიწმინდასგან. თქვენ წამოხვალთ ჩემთან ერთად? (სრული ტექსტი იხილეთ demo.ge-ზე)

სიყვარულით ანტონენ არტო

1945 წ. პარიზი


კვირა დილას მოხუცმა ინდიელმა ბელადმა გულსა და ელენთას შორის მახვილის ჩაცემით გამიხსნა შემეცნება დამამშვიდებელი სიტყვებით: “გჯეროდეთ, არ შეშინდეთ, მე ცუდს არაფერს გაგიკეთებთ!” სწრაფად დაიხია უკან სამი - ოთხი ნაბიჯით, ჰაერში მახვილის ტარით წრე მოხაზა, მთელი ძალით წინ გამოექანა და ისე დამიმიზნა მახვილი, თითქოს ჩემი მოკვლა უნდოდა. თუმცა ოდნავ შემეხო და მხოლოდ ერთი წვეთი სისხლი მადინა. ტკივილი სრულიად ვერ ვიგრძენი და მქონდა შეგრძნება რომ განვთავისუფლდი თანდაყოლილი უიღბლობისა და არასწორი აღზრდისაგან; ვიგრძენი რომ ვივსები ნათელით, რომელიც არასოდეს მეკუთვნოდა. რამდენიმე დღის შემდეგ გამთენიას დავამყარე კონტაქტი ტუტუგურის ქურუმებთან და მესამე დღეს ვეზიარე სიგურის.

„იძირები ერთიანობაში, სადაც არ არის ღმერთი, რომელიც გშთანგთქავს და გქმნის, თითქოს თავად ქმნი საკუთარ თავს არარსებულში და ღვთის ნების წინააღმდეგ, განუწყვეტლივ შენი თავის შემოქმედი ხარ”

ეს სიტყვები ეკუთვნის ინდიელ ბელადს, მე მათ მხოლოდ გამოვთქვამ, თუმცა მხოლოდ ისე, როგორც შემიძლია აღვიდგინო, სიგურის ფანტასტიკური შუქით განათებულმა.

თუკი მზის ქურუმები მოიქცეოდნენ ისე, როგორც უფალი იესო ქრისტეს სიტყვის მოწმეები, პეიოტლის ქურუმების წყალობით მე შევძლებდი ჩავძირულიყავი მითიური საიდუმლოს საწყისებში და მათი საშუალებით შევსულიყავი საიდუმლოთა საიდუმლოებაში, დამენახა შემოქმედების ბოლო აქტი, ადამიანი – მამის და არა კაცის ან ქალის. პირველსავე ჯერზე არ შემეძლო მონაწილეობა მიმეღო სრულ რიტუალში, დამჭირდა გარკვეული დრო, რომ შემეცნო მრავალფეროვანი საცეკვაო მოძრაობები, პოზები და ფიგურები, რომლებსაც სიგურის ქურუმები გამოხატავდნენ ჰაერში, თითქოს თავს მახვევდნენ ამ ჩრდილებს ან გამოიხმობდნენ ღამის მღვიმეებიდან. თავად ქურუმებს უკვე აღარ ესმოდათ რას აკეთებდნენ: მათი სხეულები ემორჩილებოდნენ ერთის მხრივ ჩვევის ძალას, მეორეს მხრივ პეიოტლის საიდუმლო ბრძანებას. მათ ცეკვის წინ ნახარში მიიღეს, რადგან სურდათ გათვლილი საშუალებებით შესულიყვნენ ტრანსის მდგომარეობაში. მე მხედველობაში მაქვს, რომ ისინი აკეთებენ იმას, რასაც უბრძანებს მათ ეს მცენარე, იმეორებენ სავარჯიშოს, რასაც მიჩვეულია კუნთები და თავის წინაპრებზე მეტი არ იციან ნერვების მუშაობის შესახებ. თუმცა ნერვების მუშაობის როლი გადამეტებულად ესმით. ეს ყველაფერი მე არ მაკმაყოფილებდა და როდესაც ცეკვა დამთავრდა გადავწყვიტე ყველაფერში გავრკვეულიყავი, სანამ მონაწილეობას მივიღებდი პეიოტლის რიტუალში, რომელსაც ატარებენ ნამდვილი ინდიელი ქურუმები. გამოვკითხე ტარაუმარა, ბევრი ინდიელი, რომლებიც ცხოვრობდნენ მთაზე, და მთელი ღამე ვესაუბრებოდი ახალგაზრდა წყვილს: ქმარი ამ რიტუალების მიმდევარი იყო და ჩემი აზრით მისი საიდუმლოებების მცოდნე, მან ბრწყინვალედ ამიხსნა და ზედმიწევნით ზუსტად აღმიწერა როგორ გადის პეიოტლი ჩემს აღელვებულ სხეულში და აღადგენს მეხსიერებას იმ მაღალი ჭეშმარიტებების შესახებ, რომელთა წყალობით ადამიანური შემეცნება არ კვდება და უსასრულობას უერთდება.

ინდიელებს სიტყვა სიგურის გაგონებაც კი არ უყვართ. ჩემთან თარჯიმნად მუშაობდა მეტისი, მან გამაფრთხილა რომ ინდიელთან ამ თემაზე ფრთხილად და პატივისცემით მელაპარაკა, რადგან სიტყვა სიგური ინდიელებში იწვევს შიშს და წმინდა გრძნობებს აღძრავს, რაც საუბედუროდ გაუგებარია ევროპელისთვის, რადგან ის აქ პატივს არაფერს სცემს. ჩემთვის ნათელი გახდა რომ შიშმა შეიძლება ინდიელებს დამაშოროს. მე წარმოვთქვი სიტყვა სიგური და ჩემს წინ ჩაიარა მოძრაობათა რიგმა, რითაც შევიტყვე ადამიანური შემეცნების შესაძლებლობა, შეინარჩუნოს ღმერთის შეგრძნება.

ინდიელის პოზა გამოხატავდა შეძრწუნებას, მაგრამ ეს მხოლოდ ფარი იყო; ბედნიერს ჰგავდა – ისეთს როგორიც მხოლოდ არსებობის დიად წუთებში შეიძლება იყო; სიხარული და თაყვანისცემა ავსებდა მას. ასე ირინდებოდნენ კაცობრიობის პირველყოფილი ადამიანები ჯერ კიდევ როდესაც დაბადების ტანჯვაში იმყოფებოდნენ, როცა სული ჯერ არ შექმნილი ადამიანისა, მაღლდებოდა ჭექა ქუხილის ხმაურში, ცეცხლში გადაჭიმული სამყაროს თავზე; ალბათ ასე ლოცულობდნენ ადამიანის მოსვლისათვის კატაკომბებში და ამის შესახებ, ნათქვამია წიგნებში.

მან შეაერთა ხელები, თვალები გაუბრწყინდა, სახე გაუქვავდა და შეუვალი გახდა, მისი საოცარი მღელვარების გამოსხივების წყალობით, ვხედავდი როგორ მოდიოდა გონზე, ორჯერ თუ სამჯერ ის გადავიდა ერთი ადგილიდან მეორეზე და მისი თვალები უძრავად უკან ერთ შერჩეულ წერტილში იყურებოდნენ.

მივხვდი რომ ის უფრთხოდა დაუდევრობის ან თუნდაც უმნიშვნელო უპატივცემულობის გამომჟღავნებას ღმერთის მიმართ, რათა დაეცვა ცნობიერება იმისაგან რაც შეიძლებოდა ამას მოყოლოდა. ასევე გავიგე ორი რამ: ინდიელი ტარაუმარა არ ანიჭებს თავის სხეულს ისეთ მნიშვნელობას როგორსაც ჩვენი ძმა ევროპელი, რომლის წარმოდგენა ამ საკითხზე აბსოლუტურად განსხვავებულია. ინდიელი თითქოს ამბობს: „ეს სხეული მე არ ვარ”. როცა ინდიელი ყურადღების კონცენტრაციას ახდენდა, მექმნებოდა შთაბეჭდილება, რომ მისი სხეული თავად ათვალიერებს და აკვირდება საკუთარ თავს. „მე—მხოლოდ ის ვარ რაც სიგურიმ მიბრძანა რომ ვიყო და იქ ვარ სადაც მიბრძანა რომ ვიყო, შენ კი იტყუები და არ ემორჩილები. შენ არასოდეს არ გრძნობ იმას, რასაც მე. შენ ყოველთვის მაძლევ საპირისპირო შეგრძნებებს, შენ არაფერი გინდა იქიდან რაც მე მსურს. დიდი ნაწილი იმისა რასაც შენ მთავაზობ, ბოროტებაა, შენ ჩემთვის ყოველთვის იყავი დროებითი გამოცდა, ტვირთი, ერთ მშვენიერ დღეს როცა სიგური გახდება თავისუფალი, მე გიბრძანებ მოშორდე”. ამ სიტყვების დროს ის ტირის, „ოღონდ არ არის საჭირო საერთოდ წახვიდე, შენ მაინც სიგურიმ შეგქმნა და რამდენჯერ შემიფარე ქარიშხლის დროს, მაგრამ სიგური მოკვდებოდა მე რომ არ ვყავდე.”

კიდევ შევიტყვე, რომ ამ ლოცვის დროს ინდიელი - საკუთარი სხეულის მტერი, მსხვერპლად წირავდა ღმერთს თავის ცნობიერებას და ამ საქმეში მას პეიოტლის გამოყენების ჩვევა მართავდა. მის სახეზე ერთიმეორეს მიყოლებით ჩნდებოდა ემოციები რომლებიც თითქოს მისი არ იყო, ის არ ყოფილა ამით შეპყრობილი, არ გავდა ჩვენს წარმოდგენას პირადი განცდების შესახებ, ჩვენი ემოციები იბადება ელვისებური სისწრაფით, როგორც კი გამოჩნდება ობიექტი რისკენაც არის მიმართული, ჩვენ ვიღებთ, ან უარვყოფთ აზრებს რომლებიც გაიქროლებენ ჩვენს თავებში.

ამ ყოველივეს ხილვამ ჩამინერგა უზარმაზარი სურვილი ახლოდან მენახა ყველა რიტუალი, და მათში მონაწილეობის უფლება მომეპოვებინა, სწორედ ეს იყო ძნელი.

ახალგაზრდა ტარაუმარა არ შეუშინდა ლოცვის დაწყებას ჩემს სიახლოვეს, ეს მეგობრულობა უკვე იყო მტკიცებულება იმისა, რომ ჩემს წინაშე გაიღო რამდენიმე კარი.

პეიოტლისგან შეიძლება მიიღო მხოლოდ ის, რაც ადამიანს სჭირდება. ეს არაჩვეულებრივი მაგნიტური და ალქიმიური პრეპარატი მხოლოდ მაშინ მუშაობს როცა მისი მოხმარების წესი იცი; ანუ იცი რა დოზით. რა დროს ან რა მიზნით უნდა გამოიყენო.

მომდევნო საღამოს წავედი ინდიელების სოფელში, სადაც დამპირდნენ, რომ მაჩვენებდნენ პეიოტლის რიტუალს. ის სრულ სიბნელეში მიმდინარეობდა. ქურუმი მოვიდა ორ დამხმარე ქალთან, მამაკაცთან და ორ ბავშვთან ერთად; მან მოხაზა მიწაზე დიდი ნახევარწრე, რომლის შიგნითაც უნდა შესრულებულიყო დამხმარეთა თამაშები. შემდეგ გადააფარა მას სქელი საფარი რომელზეც შემეძლო მოვთავსებულიყავი. როგორც მივხვდი. ნახევარწრის თაღის, რვიანის ფორმის მარჯვენა ნაწილი, წარმოადგენდა ქურუმის წმინდა ადგილს. მარცხენა ნაწილში სიცარიელეს ბავშვები იკავებდნენ. წმინდა ადგილში მოთავსებული იყო ხის ქოთანი, რაშიც იდო პეიოტლის ფესვები: რიტუალის ჩასატარებლად პეიოტლის ქურუმები მცენარეს მთლიანად არ იყენებენ, ყოველ შემთხვევაში რიტუალური ქმედებების დროს.

ქურუმს ხელში ჰქონდა კვერთხი, ხოლო ბავშვებს პატარა ჯოხები. ბოლოს და ბოლოს მრავალფეროვან საცეკვაო მოძრაობებში გამოჩნდა პეიოტლის მოქმედება, რიტუალის შესრულების გზით სიგური შევიდა კულტის მიმდევრებში.

ვგრძნობდი, რომ ქურუმის დამხმარეთათვის ძნელი იყო მოქმედების დაწყება, ისინი არ აცეკვდებოდნენ თუ დარწმუნებულნი არ იქნებოდნენ, რომ დათქმულ დროს სიგური ჩაეშვებოდა მათში. სიგურის რიტუალი შემოქმედებითია, რომელიც მოვლენებს ისე ხსნის, როგორც ისინი იბადებიან სიცარიელეში და გადმოდიან რეალობაში. რიტუალი მთავრდება მაშინ, როდესაც ღმერთის ნებით სულს სხეულიდან იღებენ. აი რას გამოხატავს ქურუმის დამხმარეთა ცეკვა, ისინი ყვიროდნენ: „ჩვენ არ ვართ იმ მდგომარეობაში, რომ შევიცნოთ ღმერთი, სანამ ის არ შეეხება ჩვენ სულს, სხვა შემთხვევაში ჩვენი ცეკვა – მხოლოდ გრეხა და მოჩვენება. მოჩვენება, რომელიც უკან სდევს სიგურის, კვლავ აღორძინდება.”

გადაწყვეტილების მიღებამდე ქურუმმა ბევრი იფიქრა, შემდეგ ამოიღო უბიდან ტომარა და ინდიელებს ხელებზე თეთრი ფხვნილი გადმოუყარა, რომელიც მათ აუჩქარებლად გადაყლაპეს.

პეიოტლის ფხვნილის მიღების შემდეგ დაიწყეს ცეკვა. მათი სახის გამომეტყველებით მივხვდი, რომ ახლა მიჩვენებენ რაღაც ისეთს, რაც ადრე არასდროს მინახავს, დავძაბე მთელი ჩემი ყურადღება. რათა არაფერი გამომეტოვებინა..

ორივე დამხმარე ერთმანეთის პირისპირ დაწვა მიწაზე – ორი უსიცოცხლო გროვა. მოხუცმა ქურუმმა ალბათ ფხვნილი გადაყლაპა, იმიტომ რომ მისგან არაადამიანური ენერგია მოდიოდა. ის დაიჭიმა გასწორდა, თვალები აენთო, და მისგან უცხო, ძლიერმა ტალღებმა დაიწყეს გავრცელება. მან ორჯერ თუ სამჯერ ყრუდ დაჰკრა მიწას კვერთხი, შევიდა რვიანში, რომელიც რიტუალური მინდვრის მარჯვენა ნაწილში იყო მოხაზული. დამხმარეები უსიცოცხლო მდგომარეობიდან გამოვიდნენ. თავიდან კაცმა დაარტყა თავი და ხელის გულები მიწას – ქალს ზურგი შეერხა; ქურუმმა გადმოაფურთხა, მაგრამ არა ნერწყვი - ამონასუნთქი, კბილებიდან ხმაურით გამოცრილი. ერთდროულად შეიგრძნეს ჰაერის ნაკადი, ქალი და კაცი საბოლოოდ გამოფხიზლდნენ და ადგნენ, ისე იდგნენ ერთმანეთის პირისპირ თითქოს მათ იჭერდნენ სიცარიელის ნაკეცებსა და უსასრულობის ჭრილებში. ნათელი ხდებოდა, რომ იქ იყო არა ქალი და კაცი, არამედ ორი საწყისი: მამაკაცური და ქალური. კაცი – გაღებული პირით, ნერწყვის ბუშტუკებით, წითელ ანთებად სისხლმდინარე ღრძილებზე, რომლის მიღმა მოჩანდა კბილების ფესვები, რომლთა დანახვაც მორჩილებას გაიძულებს.

ქალი-უკბილო ნიღაბი, გადაქლიბული ფესვიანი კბილებით, ვირთხა ვირთხის საჭერში, დატანჯული ატეხვის ჟამს, ის სხლტება, იკლაკნება აგზნებული მამრის წინ, ისინი უცებ ეჯახებიან, ეკრობიან ერთმანეთს გამოთაყვანებული სახეებით, ისე თითქოს ერთმანეთს უთვალთვალებენ, ებრძვიან. ბოლოსდაბოლოს ერთი მეორეში შეაღწევს და ნელნელა განიდევნება უფლის დანაშაულით სავსე და არც ისე მოკრძალებული მზერა.

მათ ქცევაში საოცარი იყო, რომ ისინი ერთმანეთს ემუქრებოდნენ, ერიდებოდნენ შეჯახებას და ეჯახებოდნენ. ეს ყველაფერი იმისათვის, რომ ბოლოსდაბოლოს ერთად წასულიყვნენ; და არა იმიტომ რომ მამაკაცისა და ქალის საწყისი სხეულს იმორჩილებს, პირიქით ისინი განუხრელად რჩებიან ყოფიერების მიღმა, და მას დიდი ხანია ეწინააღმდეგებიან არამატერიალურ იდეებად, სადღაც ჩამობმულები; იმიტომ რომ ისინი, თავად ქმნიან საკუთარ სხეულს, სხეულს რომელშიც მატერიის იდეა სიგურის წყალობით გაქარწყლდა.

მე ბევრი ვიფიქრე პეიოტლის ფსიქიკური ზემოქმედების შესახებ. პეიოტლი აბრუნებს „მე”ს ჭეშმარიტ საწყისებთან. როდესაც ასეთი ხილვის მდგომარეობაში შეხვალ, უკვე აღარ შეიძლება როგორც ადრე, ტყუილი და მართალი ერთმანეთში აურიო. გესმის საიდან მოხვედი და რა ხარ, უკვე აღარ გეპარება ეჭვი საკუთარ არსებობაში; და არ არსებობს ისეთი გრძნობა, ან გარეშე ძალა, რაც დაგაეჭვებს.

მექსიკაში ქურუმები დამეხმარნენ პეიოტლის მიღებისას დამენახა რა ხდება ადამიანის ღვიძლში, მეხილა ის საიდუმლო ალქიმია, ის სამუშაო, რომლის წყალობითაც ყოველი პიროვნების „მე” გადაარჩევს, მიიღოს ან უარყოს ის შეგრძნებები, ემოციები, სურვილები რაც ფორმას აძლევს ჩვენს არაცნობიერს. აქ „მე” ხდება ცნობიერი, აქ იშლება მისი ორგანული ძალაუფლება ცნოს თუ უარყოს. იმიტომ რომ ზუსტად ამისთვის მუშაობს სიგური, გამოაცალკევოს ის, რაც არსებობს, იმისაგან რაც არ არსებობს. ღვიძლი ეს არაცნობიერის ორგანული ფილტრია.

რაც ვნახე იმის მიხედვით თუკი ვიმსჯელებთ, პეიოტლი აფიქსირებს ცნობიერებას, არ აძლევს მას საშუალებას აიმღვრეს, მიეცეს ყალბ შთაბეჭდილებებს. მექსიკელმა ქურუმებმა მაჩვენეს მე ღვიძლზე ზუსტი ადგილი, სადაც სიგური ანუ პეიოტლი აწარმოებს სინთეტურ გამყარებას, რომელიც დიდი ხნით ინარჩუნებს ცნობიერში ჭეშმარიტების გრძნობასა და სურვილს, აძლევს მას ძალას ჩაეფლოს მასში და ავტომატურად მოიშოროს ყველაფერი დანარჩენი.

ტარაუმარა ამბობს: „ღამე ისე მისდევს ღამეებს, როგორც ჩონჩხი ჩაივლის ბნელი რიტუალის შემდეგ”